Zasady doboru prowadników. Wykresy obciążalności. Wypełnienie i separacja. Korytka i rolki wsporcze. Parametry podstawowe Długość samonośna Wykres nośności i rolki wsporcze Wypełnienie przestrzeni Tryby pracy poziomy, pionowy i obrotowy Mocowanie/uchwyty Separatory ... i inne przydatne informacje do prawidłowego doboru prowadnika.

Parametry podstawowe

Właściwy dobór prowadnika zależy od wielu czynników i powinien być przeprowadzony bardzo uważnie - zapewni to jego właściwą pracę i długą żywotność.

Zacząć należy od określienia niezbędnego zasięgu ruchu, planowanego obciążenia (na metr bieżący), potrzebnej przestrzeni wewnętrznej i/lub dostępnej przestrzeni zewnętrznej i minimalnego promienia gięcia zależnego od rur/przewodów jakie mają być umieszczone wewnątrz prowadnika.

Samonośna długość prowadnika to połowa wymaganego zasięgu ruchu		Stopień obciążenia prowadnika ma znaczący wpływ na jego parametry pracy oraz żywotność.
Przekrój prowadnika musi pomieścić wypełnienie, ewentualne separatory i zapewnić niezbędny margines luzu.		Minimalny promień gięcia prowadnika zależy od sztywności/elastyczności umieszczanych w nim kabli/rur. Dane takie są podawane przez producentów kabli.

 Długość samonośna

Po określeniu zasięgu ruchu prowadnika (Ls - p.rys.) musimy wyznaczyć jego "wysięg" tj samonośną (niepodpartą) długość - jest ona niezbędna do określenia jaki prowadnik będzie nam potrzebny.

	W przypadku prowadnika zamocowanego w połowie zasięgu ruchu Ls wysięg wynosi Ls/2. Całkowita długość prowadnika wynosi Ls/2 + M gdzie M zależy od promienia gięcia R prowadnika. Wartość ta jest podana w kartach katalogowych prowadników.
	W przypadku prowadnika zamocowanego nie w połowie zasięgu ruchu Ls wysięg również wynosi Ls/2 ale całkowita długość prowadnika wynosi Ls/2 + M + DPF gdzie M tak jak wcześniej zależy od promienia gięcia R prowadnika a DPF to dodatkowy odcinek od punktu styku z podłożem przy skrajnym położeniu prowadnika do punktu jego mocowania.

 Wykres nośności

Każdy prowadnik ma wynikającą z jego konstrukcji określoną nośność której przekroczenie powoduje nieoptymalną pracę i szybsze zużycie. Nośność prowadnika określona jest jego charakterystyką - z wykresu można wyznaczyć jakie jest maksymalne obciążenie prowadnika dla danego zasięgu ruchu lub jaki zasięg możemy osiągnąć przy zadanym obciążeniu zachowując maksymalne parametry prędkości i przyśpieszenia. Przekroczenie dopuszczalnej nośności jest możliwe jednakże wtedy może ulec obniżeniu maksymalna prędkość ruchu lub przyśpieszenie.

Wykres (przykład obok) jaki znajduje się przy każdym prowadniku (z wyjątkiem serii SLIDING i ROBOT) pozwala określić: • jaki jest maksymalny wysięg prowadnika Ls/2 dla danego obciążenia - np. dla obciążenia 2,5kg/m prowadnik ma wysięg od 2,6 (najszerszy) do 3,4m (najwęższy) - linie zielone lub   • jak możemy go obciążyć przy danym maksymalnym wysięgu - np. dla wysięgu 2,5m możemy go obciążyć od 3,2 (najszerszy) do 7,5kg/m (najwęższy) - linie niebieskie Wszystkie wartości mieszczące się wewnątrz (poniżej) wykresu są dopuszczalne. Dla wartości powyżej musimy szukać innego prowadnika. W przypadku wątpliwości lub pytań prosimy o kontakt z naszymi doradcami.

Wykres porównawczy obciążalności prowadników nylonowych serii LIGHT, MEDIUM i HEAVY (bez PROTECT). (proszę kliknąć na wykres żeby zobaczyć jego powiększenie) Uwaga! Przenikanie się serii prowadników może być mylące biorąc pod uwagę nazwy serii LIGHT, MEDIUM i HEAVY. Oznaczają one rodzaj konstrukcji prowadnika a nie faktyczną grupę wytrzymałościową (choć jest to powiazane).  Wykres porównawczy obciązalności prowadników stalowych (proszę kliknąć na wykres żeby zobaczyć jego powiększenie)

Rolki wsporcze zwiększające zasięg samonośny

W razie konieczności  można zwielokrotnić wysięg prowadnika przez zastosowanie rolek podporowych:

	Zastosowanie jednej rolki podporowej w 1/3 zasięgu ruchu "skraca" wysięg z Ls/2 do Ls/3
	Zastosowanie dwóch rolek podporowcyh w punkcie zamocowania oraz w 1/4 zasięgu ruchu "skraca" wysięg z Ls/2 do Ls/4. Uwaga: zastosowanie większej ilości rolek nie da dalszego skrócenia wysięgu po stronie wyłożonej (prawa na rysunku).
	Przykładowe rolki wsporcze (odpowiednio dla prowadników nylonowych po lewej i stalowych po prawej)

 Wypełnienie przestrzeni

Aby zapewnić poprawną pracę prowadnika oraz brak tarcia pomiędzy przewodami należy zwracać uwagę na kilka czynników:

Dla przewodów elektrycznych należy przewidzieć 10% luzu a dla hydraulicznych i pneumatycznych 20% luzu (względem ich średnicy).	Należy unikać mieszania w jednej przestrzeni kabli i rur o różnym pokryciu aby wyeliminować zbędne, szkodliwe tarcie.
Przy wielu kablach w prowadniku zaleca się ich wzajemne separowanie. Jeśli to niemożliwe należy tak je układać aby uniknąć tarcia/naprężeń (H<D).	Wypełnienie należy układać w prowadniku symetryczny układając cieższe kable na zewnątrz a lżejsze w środku.

Tabelaryczne zestawienie dostępnych szerokości i wysokości prowadników LIGHT, MEDIUM i HEAVY.

*** - do 300/400mm szerokości standardowe, powyżej na życzenie.

 Tryb pracy poziomy

Prowadniki mogą pracować w przeróżny sposób zależny od wymagań aplikacji. Poniżej przestawiono kilka przykładów poziomej pracy prowadników.

Punkt ruchomy na górze	Punkt ruchomy na dole
Punkt ruchomy poziomo i pionowo	Dwa prowadniki zagnieżdzone
Dwa prowadniki równolegle	Dwa prowadniki przeciwbieżnie
Jeden długi prowadnik ślizgowy na rolkach	Dwa prowadniki ślizgowe wzajemnie
Prowadnik pracujący poziomo na boku

Tryb pracy pionowy

Prowadniki mogą również pracować pionowo. Przy pracy do góry trzeba im jednak zapewnić im wsparcie boczne aby nie uległy złamaniu.

Praca ze zwisem	Praca do góry
Praca w wielu kierunkach

Tryb pracy obrotowy

Zwykłe prowadniki z pomocą odpowiednich konstrukcji nośnych mogą również pracować w aplikacjach obrotowych.

Prowadnik liniowy w aplikacji obrotowej	Dwa prowadniki liniowe w aplikacji obrotowej
Najwłaściwszy do aplikacji obrotowej prowadnik dedykowany serii ROBOT

 Mocowanie/uchwyty

Uchwyty końcowe prowadników mogą być zamontowane na różne sposoby zależnie od potrzeb:

 Ramki i separatory

Ramki prowadników dostępne są w kilku standardowych wersjach

	Nylonowe stałe lub otwierane   Aluminiowe lub stalowe przykręcane   Nylonowe otworowane (przykręcane)

Na życzenie są równiez dostępne ramki specjalne dla konkretnej aplikacji

Podparcie

Prawidłowe warunki pracy prowadnika wymagają aby układał się na płaskiej, równej powierzchni. Jeśli takich warunków nie ma należy je stworzyć przez zastosowanie korytka:

Naprężenie wstępne

Na koniec uwaga o tzw naprężeniu wstępnym prowadnika - jak wspomniane zostało wcześniej, każdy prowadnik (z wyjątkiem serii SLIDING) ma pewną samonośność czyli zdolność do udźwignięcia wypełnienia bez konieczności podpierania prowadnika na całej jego długości. Nośność ta wynika z jego konstrukcji i tegoż właśnie naprężenia wstępnego - łatwo je zaobserwować gdy prowadnik nie jest niczym obciążony oraz nie jest przekroczony jego maksymalny wysięg:

O naprężeniu wstępnym należy pamiętać w dwóch przypadkach:

1. gdy przestrzeń w której pracuje prowadnik jest ograniczona od góry i mógłby się w niej nie zmieścić - "wysokość" prowadnika "H" w katalogu uwzględnia tylko jego promień gięcia i wysokość ogniwa,
2. gdy pracuje w trybie pionowym lub poziomym na boku - do takich aplikacji należy zamawiać prowadniki bez naprężenia wstępnego niezależnie czy to praca ze zwisem czy do góry

Narzędzia dla projektantów

Dla projektantów dostępne są pliki CAD w następujących formatach:

2D: AutoCAD (DWG13), DraftSight, DXF13

3D: Acis 6.3, AutoCAD (DWG13), CATIA V4, DesignSpark Mechanical, DXF13, Geomagic Design, HiCAD (>=2011), HOOPS, IGES, Inventor, Inventor LT, JT, KOMPAS (>=V10), Mechanical Desktop, Parasolid 11.1, Pro/Engineer Neutral, SketchUp, Solid Edge, SolidWorks, SpaceClaim, STEP AP203, STEP AP214, STL (binary), T-FLEX, TopSolid, TurboCAD, Unigraphics, VRML, VX CAD/CAM, XML, ZW3D

W razie jakichkolwiek wątpliwości lub pytań prosimy o kontakt z biurem a nasi doradcy chętnie odpowiedzą na Państwa pytania i pomogą w doborze optymalnego prowadnika.